Hoe doe je mee aan een kunstmarkt?

In de zomer worden er op allerlei plekken in Nederland kunstmarkten georganiseerd. Daarnaast zijn er ook een paar leuke stripbeurzen en festivalletjes waar je jouw werk kunt promoten en verkopen.

Wat levert zoiets nou op en is het de moeite waard? In deze blog leg ik uit hoe je dit het beste aanpakt en hoe je ervoor zorgt dat alles wat je er in investeert zich ook een beetje uitbetaald. Ik heb zelf al heel vaak meegedaan en dit zijn mijn 5 tips voor als je mee gaat doen aan een kunstmarkt of stripbeurs.

1. Goede voorbereiding

2. Contact maken met bezoekers

3. Een product verkopen

4. Winkeltje spelen

5. Online verkoop

Mijn werken op de kerstmarkt in Zwolle. 2022.

1. Voorbereiding. Stel je hebt je ingeschreven bij een leuke kunstmarkt, dan is het nog maar de vraag of je wordt toegelaten. Ik schrijf mezelf ongeveer 10 keer per jaar in en voor de helft wordt ik toegelaten. Soms ben ik te laat en is er geen plek en soms voldoet mijn werk niet aan de juiste voorwaarden. Het is dus sowieso slim om je kansen een beetje te spreiden.

Meestal wordt er een kleine vergoeding gevraagd voor de marktkraam. Bijvoorbeeld 10 of 30 euro. Het is slim om van te voren even te inventariseren hoe zo'n kraam er uit ziet. Hoeveel meter heb je voor jezelf en is er bijvoorbeeld iets van een dakje of stroom aanwezig.

Andere dingen waar je van te voren rekening mee moet houden zijn natuurlijk de werken die je wilt verkopen. Ik neem zelf vaak 2 originelen mee. Deze lijst ik zorgvuldig in, zodat ze goed beschermd zijn tegen spelende kinderen of weersomstandigheden. Al mijn prints zijn beschermd in een plastic insteekhoes. Mijn voorkeur heeft een combinatie van dure en goedkopere producten. De dure producten bevestigen namelijk de waarde van jouw kunst, en goedkopere producten worden meer verkocht.

Omdat ik meedoe aan beurzen op allerlei plekken in Nederland maak ik soms ook de afweging om ander werk mee te nemen. Op het Kamper Stripspektakel neem ik naast mijn stripboek vooral aquarellen van Kampen mee. Het publiek dat naar een kunstmarkt komt, loopt nogal uiteen. Wel is het vaak een wat ouder publiek, aangevuld met gezinnen met jonge kinderen. Kijk dus goed welk werk hier het meest geschikt voor is. Dit verschilt van markt tot markt.

Ik heb in allerlei weersomstandigheden op kunstmarkten gestaan. In de zomer is het weer vaak mooi, maar wees voorbereid op een plotselinge hoosbui. Sommige kunstmarkten zijn binnen, maar vaak zul je dus moeten dealen met veranderende weersomstandigheden. Als het keihard gaat waaien, zul je ook iets moeten hebben om je werk te beschermen en vast te zetten/plakken.

Dit neem ik mee naar een kunstmarkt:

-wit tafelkleed

-ducktape, 3 rollen

-zeiltje en afdekfolie ( meestal is dit niet nodig, maar kan handig zijn voor extra bescherming )

-haringen en scheerlijnen om zeiltje vast te zetten

-doosje met contant geld

-pinapparaatje

-opklapbaar stoeltje

-droge handdoeken om werk te beschermen

-visitekaartjes

-Bakje met karton, schaar, snijmesje voor extra bordjes

-De kunstwerken zelf natuurlijk

Prints en aquarellen op de Kerstmarkt in Zwolle. 2022.

2. Contact maken met bezoekers. Op zo'n markt zelf is het altijd even spannend of je voor de opening alles gereed hebt. Het kost mij minimaal een uur om alles neer te zetten en de eerste paar keer waren we soms wel 3 of 4 uur bezig. Overigens heb je altijd bezoekers die al ver voor de openingstijd langs komen en dingen willen kopen, dus ik probeer altijd wel mijn prints en betalingsmogelijkheden zo vroeg mogelijk klaar te hebben.

Het is sowieso slim om samen met een vriend of vriendin deel te nemen. Soms kan hij of zij jou helpen als het heel druk is, maar het kan ook handig zijn om even iemand te heben die op je kraam let als je naar de wc gaat of een broodje gaat kopen. Daarnaast is het natuurlijk ook veel gezelliger. Ik ga altijd met mijn vaste tekenmaatje Laurens, en na afloop gaan we soms nog wat drinken of eten.

Hoeveel bezoekers er komen is van een aantal dingen afhankelijk, maar nog het meeste van het weer. Tijdens Zwetsen en Kletsen afgelopen jaar stond er een harde wind en regende het veel. Ondanks de leuke sfeer, goeie muziek en toch best een paar leuke gesprekken viel het festival voor mij nogal in het water. Op de eerste plaats wil ik namelijk graag prints verkopen en als het weer tegen zit, zullen er ook niet veel potentiele klanten langs lopen.

Tijdens de Kerstmarkt in Zwolle was het erg koud, maar toch gezellig druk. Ik droeg van die vingerhandschoentjes en die hielpen erg om nog een beetje handzaam mijn prints te kunnen aanrijken. Dat moest ik ook echt benoemen, want mensen hielden hun handen in hun zakken en bladerden dus niet zo snel door mijn bak met prints. Een kerstmarkt kan erg lucratief zijn, mensen gaan er vaak naar toe met de intentie om iets leuks mee te nemen, dus dit was één van mijn beste verkopende kunstmarkten. Toch moet je voor jezelf afvragen of je de kou de moeite waard vind.

Als het mooi weer is, dan is het wel echt fantastisch om op zo'n markt te staan. Mensen zijn over het algemeen vrolijk en geinteresseerd. Het voordeel van kunst verkopen is ook dat mensen het vaak leuk vinden om jouw verhaal te horen. Daarnaast hebben bezoekers op kunstmarkten veel geld te besteden; het zijn vaak ouderen die iets leuks voor aan de muur zoeken of jonge gezinnen die een leuk kadootje aan hun familie willen geven. Op een stripbeurs heb je denk ik meer kans met iets goedkopere producten, bijvoorbeeld strips en stickers, maar op een kunstmarkt zou ik zeker ook 1 of 2 originelen mee nemen om te verkopen.

Over het algemeen zijn mijn ervaringen positief met bezoekers op een kunstmarkt. Het is enkele keren voorgekomen dat iemand ronduit negatief was over mijn werk, of over de prijs. Gelukkig waren er toen 2 dames die het voor mij opnamen. Ook heb ik wel eens meegemaakt dat mensen heel erg blijven plakken en hun eigen verhaal willen vertellen. Dit vind ik vaak heel gezellig, tenzij ik andere klanten niet kan bedienen. Dus op zo'n moment zeg ik vaak iets in de geest van: superbedankt voor het gesprek en nog veel plezier op de markt. Nadat ik ze een hand heb gegeven, begrijpen ze vaak wel dat ik met een ander ga praten.

Zwetsen en Kletsen 2022. Ik neem altijd een schetsboekje mee om wat te doen te hebben.

3. Producten verkopen. Uiteindelijk sta je op zo'n markt natuurlijk niet alleen om lekker te kletsen met bezoekers en de andere kunstenaars. Ik ga er altijd heen met de intentie om in ieder geval uit de kosten te komen. Er zijn beurzen waar ik maar 2 prints heb verkocht, maar ik heb er ook wel eens dagen gehad dat ik 8 prints + een origineel heb verkocht. Voor mij is dat dan een hele geslaagde dag.

Dat verkopen moet je wel zelf een beetje initiatief voor nemen. Soms komen bezoekers automatisch naar je kraam toe, maar als dat niet het geval is, probeer ik mensen actief te begroeten en vraag ik ze of ze uit de buurt komen. Voor mij is dat sowieso relevant omdat mijn kunst heel erg plaats-gebonden is, zodat ik gelijk een ingang heb om over een specifiek kunstwerk te praten. Ik hoop ook altijd dat mensen uit Zwolle mijn schilderijen van Zwolle herkennen.

En als je dus met 2 mensen aan de praat bent, heb je dus al bekijks. Op het moment dat er bekijks is, komen er vanzelf meer mensen kijken wat er bij jouw kraampje te doen is. Vaak zeggen mensen dat ze er nog even over na moeten denken, ik begrijp dat wel, maar ik benoem altijd wel dat ze dan even een gratis visitekaartje mee moeten nemen. Van die visitekaartjes heb ik allerlei versies gemaakt, zodat mensen kunnen kiezen. Dit levert vaak ook weer een gesprek op en soms komen mensen terug voor een kunstprint, omdat ze nu toch al een visitekaartje mee hebben.

Veel mensen vinden het ook een leuke verrassing dat ze een certificaat van echtheid meekrijgen, soms kan dit ze over de streep trekken om tot een koop over te gaan. Sommige kunstenaars maken ook een persoonlijk tekeningetje in een stripboek dat ze verkopen of signeren hun werk ter plekke. Je kan ook van het inpakken iets heel speciaals maken of op een andere manier van het aankoopproces iets bijzonders maken. Mijn prints zijn in oplage, en als ik nummer 25/25 op tafel heb liggen dan is die vaak binnen no-time verkocht. Het kan dus slim zijn om je oplage te vermelden.

Nieuwe Garde festival 2023. Deze stripbeurs was binnen in de grote kerk van Zwolle.

4. Winkeltje spelen. Zo'n kunstmarkt kun je gebruiken om boekjes en kaartjes te verkopen. Veel kunstenaars maken ook metalen pins, stickers, mini-boekjes, posters, noem het maar op. Je kan er zelfs voor kiezen om ter plekke werk in opdracht te maken. Stel dat een bezoeker vraagt om een tekening van een volkswagenbusje te maken, dan zou je dat kunnen overwegen als je je daar prettig bij voelt.

Soms komt het voor dat een bezoeker vraagt of hij of zij korting kan krijgen; ik zou je aanraden vooraf over een antwoord na te denken. Ik geef zelf geen korting, maar ik heb wel eens aangeboden het inlijsten gratis te doen als iemand een origineel kocht. Ook dit is iets waar je vanzelf een beetje achter komt als je vaker meedoet aan kunstmarktjes. Op een gegeven moment weet je van jezelf wel wat jouw grenzen zijn.

Verder moet je rekening houden met lange dagen, na een weekend op zo'n kunstmarkt ben je helemaal gesloopt en doodmoe van alle indrukken, het lange staan, het voortdurende praten, de kou of de hitte. Ik probeer altijd tot het einde mee te doen, maar festivalmarktjes duren vaak tot 10 uur 's avonds, als ik na 7 uur niks meer heb verkocht ben ik om 8 uur weg. Ook omdat het dan al vaak donker is, en ik gewoon hartstikke vermoeid ben. Hier zou je dus zelf een keuze in moeten maken. Meestal wordt het niet gewaardeerd als je in een weekend een dag niet komt opdagen, maar eerder weggaan zie ik wel vaak gebeuren. Zeker als de aanloop afneemt of het plotseling gaat regenen.

Iets anders waar je misschien nog niet over heb nagedacht; mensen willen soms contant betalen en soms pinnen. Op mijn eerste beurs had ik alleen contant geld bij me en was er direct iemand die een stripboek wilde kopen. Echter ik kreeg mijn geldkistje niet open, dus ik moest snel wisselgeld bij een ander lenen. Heel ongemakkelijk en onproffesioneel voelde dat.

Voor mijn pin-betalingen maak ik gebruik van Sumup. Een heel mooi systeem dat zelfs een factuurtje maakt als je dat wilt. Echter op een markt zijn er misschien 20 van die sumup-apparaatjes en dat wil nog wel eens een storing geven. Het is voorgekomen dat ik dacht dat iemand betaald had, maar dat ik niet goed keek of de betaling ook voldaan was. Het was mijn eigen schuld, maar dat heeft me toen wel een hoop geld gekost.

Daarnaast is het hele aspect van jezelf verkopen voor veel kunstenaars een beetje ongemakkelijk. Het is slim om een beetje pro-actief te zijn als mensen langslopen en niet snel de andere kant uit kijken als iemand contact probeert te maken. Zeker de eerste keer vond ik het heel ongemakkelijk om mijn eigen kunst aan te prijzen. Toch is alleen maar meedoen al genoeg. Door het bij anderen af te kijken en een idee te hebben van wat er bij komt kijken kun je al een hele hoop leren.

Kamper Stripspektakel 2019, de eerste keer dat ik zelf meedeed om mijn werk te verkopen.

Online verkoop. Omdat veel mensen niet direct tot de aankoop van een product overgaan kan het slim zijn om door te verwijzen naar je webshop. Zo hebben mensen later de kans om nog iets van je te kopen. Ik heb een blog geschreven over hoe je een webshop kunt bouwen.

Bij een duurder product willen mensen er graag nog even over nadenken. Soms komen ze aan het einde van de dag terug, maar vaak een dag later. Op mijn visitekaartjes staan mijn website en webshop, zodat ze me gemakkelijk kunnen vinden. Na elke beurs waar ik aan mee doe krijg ik toch vaak 1 of 2 nabestellingen.

Ik zie het meedoen aan dit soort kunstmarkten dan ook niet puur als een zakelijke onderneming, maar meer een kans om contacten te maken met nieuwe klanten en mezelf als kunstenaar neer te zetten. Een plaatje op een website is voor veel mensen wat abstract, wat krijg je nou eigenlijk als je het koopt? Op een markt bevestig je direct je eigen product, er is geen twijfel over de echtheid mogelijk als je je kunstwerken en producten hebt uitgestald. Voor sommige mensen kan dit doorslaggevend werken.

Ik heb al eerder geschreven over het belang van je status als kunstenaar bevestigen. Ik vond dit vroeger altijd erg overbodig. Als mensen mijn werk mooi vinden, zullen ze me wel vinden toch? Maar de vraag is niet of mensen het mooi vinden, maar of ze tot een aankoop willen overgaan. En dat heeft niet altijd met smaak te maken, maar ook met betrouwbaarheid en de connectie met het werk en of het later misschien weer meer waard zal worden.

Ik heb een blog geschreven over hoe je de prijs van jouw kunstwerk kan bepalen.

Een website met een webshop kan ook handig zijn voor mensen die later nog contact met je op willen nemen. Het komt soms voor dat iemand naar huis gaat met een print en bedenkt dat het ook een leuk kadootje voor een tante of schoonzus zou zijn. Het is natuurlijk niet handig als ze moeten wachten tot je weer op een markt staat, dus daarom bied ik ook online mijn werk aan.

Samen met mijn maatje Laurens, bijna niks verkocht, maar toch een leuke dag gehad.

Ik vind het zelf ontzettend leuk om mee te doen en mensen te ontmoeten op een kunstmarkt, stripbeurs, cultureel festival of waar dan ook. Maar soms valt het misschien toch tegen. Ik ben ook wel eens heel teleurgesteld geweest omdat ik best wel veel tijd en energie in een markt had geïnvesteerd en zich dat niet direct uitbetaalde. Toch leer je daarvan, en de volgende keer gaat het makkelijker. Je hoeft niet alles opnieuw te kopen, elke markt is weer anders, dus geef vooral niet op na één keer.

Veel succes en mocht je nog vragen hebben over hoe je een kunstmarkt het beste aan kunt pakken, laat het dan vooral weten hier in de reacties. Of als je me ziet op een beurs, schiet me dan even aan.

Bedankt voor het lezen van mijn blog over hoe je zelf meedoet aan een kunstmarkt en wie weet tot ziens op de volgende markt!