Mijn 5 beste aquarellen van 2024

Tekenen op de Sallandse Heuvelrug. 2024.

1. De Markt in Zevenaar. In 2024 heb ik een expositie gehad die ik deelde samen met mijn moeder. Voor deze expositie heb ik me gericht op de streek de Liemers. De plaats Zevenaar ligt daar midden in en is nog relatief weinig geschilderd. Voor mij dus een grote uitdaging om hier een keer iets moois van te maken.

Het was nog vroeg toen ik met deze aquarel begon en erg rustig op het marktplein. Zevenaar is niet persé een makkelijke stad om te tekenen, omdat de mooiste plekjes niet altijd goed te bezoeken zijn of lastig te fotograferen, behalve vanuit de lucht. Ik ben voor deze tekening midden op de markt gaan zitten. Ik wist niet hoeveel tijd ik nodig had, maar aangezien het ochtend was, zat ik niemand in de weg.

Zevenaar is overigens de plek waar ik zelf ben geboren en ook waar ik later naar school zou gaan op het middelbare. Ik ken de stad redelijk goed, hoewel ik er ook al bijna 20 jaar niet meer kom. Toch was het voor mij erg bijzonder om hier te tekenen. Later zou er zelfs nog even familie langs komen om een kijkje te nemen.

De schets hierboven duurde vrij lang om op te zetten. Ik vind het tekenen met potlood vaak het minst leuke werk en als de aquarel klaar is zie je ook niks meer van de potloodlijnen. Maar het is voor mij wel een essentieel onderdeel om het perspectief en alle details goed te krijgen. Ik probeer hier dus zorgvuldig aandacht aan te besteden.

Nadat ik alles heb uitgetekend begin ik met inkleuren van de lucht. Dit is altijd een leuk onderdeel omdat het niet zoveel uitmaakt hoe de wolken er uit zien, als de kleuren  maar goed zijn. En ik probeer de kleuren soms ook wat te overdrijven, dus ik heb vooral geel en paars gebruikt in de wolken. Hieronder zie je de eerste fase van het schilderij.

Toen ik hier een tijdje mee bezig was kwamen er steeds mensen kijken. Het begon inmiddels aardig druk te worden en ook op de markt werden de eerste terrassen en winkels geopend. Gelukkig kan ik me hier goed van afsluiten. Ik heb jaren in het onderwijs gewerkt, dus ik vind het niet zo erg als ik op mijn vingers wordt gekeken. Vaak levert het zelfs leuke gesprekken op over de stad of de regio.

Hieronder ben ik verder gegaan om stap voor stap de details uit te werken. Ik begin met de grote vormen van de gebouwen en werk vervolgens naar de kleinere gevels en raampjes toe. Dit schilderij is ook één van de eerste keren dat ik op a3-formaat werkte. Dat was een leuke uitdaging, omdat het iets onhandiger is om vast te houden en ik er bijna 2 keer zo lang mee bezig ben geweest.

Uiteindelijk heb ik zo'n 5,5 uur aan de aquarel gewerkt. Het eindresultaat is hier te bekijken. Ik was er enorm blij mee, dit was de eerste stad die ik in de Liemers heb getekend en op de expositie was dit ook het schilderij dat ik als eerste heb verkocht.

Bijna klaar met deze aquarel van Zevenaar.

2. Mijn ouderlijk huis in Tolkamer. Nadat de expositie voorbij was heb ik mezelf voorgenomen om iets heel anders te gaan tekenen. En me te gaan richten op streken buiten de Liemers. Toch liep dat een beetje anders, want voordat ik me op een andere plaats zou gaan richten wilde ik deze tekening maken van het huis waar ik ben opgegroeid in Tolkamer.

Normaal gesproken teken ik vooral dorpsgezichten, of een kerk of een stadspoort. Huizen zijn voor mij niet de meest logische keuze, maar omdat ik hier 18 jaar van mijn leven heb doorgebracht was dit wel iets wat voor mij veel betekende. En ik wilde het uiteindelijk aan mijn familie cadeau geven op een verjaardag.

Tolkamer is geen grote plaats. Het is niet een plek waar veel eerder is getekend of geschilderd. Ik heb er zelf wel eens de oude steenfabrieken en de scheepswerf getekend. Het is ook niet het meest pittoreske dorp maar de tuin van mijn ouders is altijd prachtig verzorgd en toen ik dit maakte stond er ook van alles in bloei. Het was heerlijk weer en ik kon me volledig concentreren op alle bomen, plantjes en struikjes.

Ik vond het heel bijzonder om dit schilderij te maken. Ik ben hier met veel plezier opgegroeid en ook al kom ik er nu niet meer zo vaak, de herinneringen aan dit huis zijn er nog steeds. Vooral de plekken waar ik als kind speelde, maar ook alles wat je meemaakt als je ouder wordt en dagelijks op en neer fietst naar de middelbare school.

Het aquarellen geeft me de kans om iets van die herinneringen tastbaar te maken en vast te leggen. En het werken op locatie is ook altijd een ervaring op zichzelf. Tijdens het schilderen kwamen verschillende buren een kijkje nemen en een praatje maken. De meesten had ik zelf al jaren niet meer gezien of gesproken, dus dat was ook wel erg gezellig. Een buurvrouw grapte dat ik een duif op het dak was vergeten. Normaal schilder ik geen dieren of mensen in mijn schilderijen, maar nu kon ik het niet laten om op het eind toch nog een duif op het dak toe te voegen.

Daarmee was het schilderij af. Het is bijzonder om iets voor een ander te kunnen maken, zeker als het voor je eigen familie is. Dat zijn niet altijd makkelijke opdrachten, zelfs niet als het een verrassing is. Maar dit schilderij werd heel erg gewaardeerd en was voor mij ook iets wat ik al heel lang eens wilde doen.

Het eindresultaat is hier te bekijken.

3. De Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort. Na een hele serie aquarellen in kleine dorpjes en plaatsen had ik mezelf voorgenomen om het wat grootser aan te pakken. Ik kreeg veel lof voor de dorpjes die ik getekend had in de Liemers, maar dit betekende niet altijd dat ik er ook iets aan verdiende. Uiteindelijk wonen er in de Liemers maar weinig mensen en een tekening van Spijk is leuk om te maken, maar levert niet altijd geld op.

Dus hoewel ik het tekenen in de kleinere plaatsen niet helemaal wilde opgeven wilde ik me in de lente vooral focussen op de regio Amersfoort. Deels omdat het zakelijk gezien veel interessanter was om een stad met meer dan 160.000 inwoners te tekenen dan een dorp waar nog geen 800 mensen wonen.

Dus ik in de lente maakte ik samen met mijn maatje Jeroen een wandeling door Amersfoort om wat mooie plekjes te bekijken en hij liet me onderstaande locatie aan de Westsingel zien.

Vol goeie moed begon ik aan het schilderen van de Onze Lieve Vrouwetoren, de gracht en het groen. De potloodschets was redelijk eenvoudig, omdat ik me vooral op de frisse lentekleuren wilde focussen. Wonderbaarlijk genoeg was het erg rustig toen ik hiermee begon, dus ik werd weinig gestoord. Later kwamen er wel iets meer mensen uit de buurt kijken.

Amersfoort is een prachtige stad met heel veel mooie plekjes. Maar ik was ook wat onzeker of het ging lukken om zo'n bekende plek te tekenen dus ik vond het helemaal niet erg dat ik lekker rustig kon werken. Later heb ik ook nog de Koppelpoort getekend en hier kwamen dus wel echt veel mensen langs.

Hierboven ben ik bijna klaar met mijn schilderij van dit gezicht op Amersfoort. Deze toren wordt ook wel de Lange Jan genoemd, hij staat eenzaam op een pleintje, omdat de rest van de kerk is afgebrand. Ik had best wel hoge verwachtingen van deze aquarel. Het was enorm moeilijk om de toren door al het groen heen te schilderen, maar toen dit gaandeweg steeds beter lukte kreeg ik ook meer zelfvertrouwen.

Uiteindelijk ben ik erg gelukkig met het eindresultaat. Het is een fris lenteschilderij geworden, waar van alles op te zien is. En het was voor mij een overwinning om een keer op een plek te schilderen waar ik nog nooit eerder had gewerkt.

Dus ik had natuurlijk hoge verwachtingen en hoopte dat ik met deze aquarel veel prints zou verkopen. Helaas, dat viel zeker in het begin nogal tegen. Uiteindelijk maak ik mijn schilderijen vooral omdat ik er zelf gelukkig van wordt, maar als een ander een print van me wil kopen, maakt dat het altijd wel extra speciaal. Aanvankelijk heb ik dus maar 1 of 2 verkocht, terwijl ik wel 25 prints had laten maken. Nou ja, ik hoop op de langere termijn er altijd nog iets meer mee te verdienen.

Ik ben nog steeds enorm trots op deze aquarel en later bleken er ook nog wel wat bestellingen binnen te druppelen.

4. De kerk op de markt in Veenendaal. Na mijn eerste poging om wat grotere plaatsen te tekenen in Amersfoort, besloot ik om het eens in Veenendaal te proberen. Veenendaal is relatief groot met 70.000 inwoners en ook niet zo vaak geschilderd. En mijn schoonfamilie komt uit Veenendaal, dus ik vond het ook wel een mooie uitdaging om de plek te tekenen die zoveel voor hen betekend.

Dat geeft ook wel een bepaalde druk. Je moet altijd maar afwachten wat een ander er van vindt en daarbij komt dat je eigen woonplaats voor veel mensen nauw aan het hart ligt. Dus om een schilderij van Veenendaal te maken ging ik eerst op zoek naar een geschikte locatie. In het centrum van Veenendaal staat deze mooie witte kerk, omgeven door hoge groene bomen.

De Oude Kerk op de Markt in Veenendaal is voor iedereen uit 't Veen een bekend gezicht en voor mij een leuke uitdaging om eens te schilderen. Te meer omdat je met aquarelverf eigenlijk nooit wit schildert, dat moet je uitsparen zoals dat heet.

Hierboven ben ik begonnen met de eerste lagen verf. Om het wit uit te sparen, schilder je eigenlijk met name de donkere tinten er om heen. Dus ik heb aanvankelijk de kerk heel licht gelaten en door laag over laag te werken, wordt de achtergrond steeds donkerder. Best een lastige techniek en ik heb dan ook al menig tekening verprutst door per ongelijk een donkere kleur over mijn zorgvuldig uitgespaarde wit te smeren.

Het was gelukkig een prachtige dag. Helder blauwe lucht met af en toe een wolkje. Ik zat precies op een traptrede van de markt en ik was er redelijk vroeg in de ochtend. Dat zorgt ervoor dat ik de basis ongestoord kan opzetten. Het is heerlijk om in de buitenlucht te werken, het zorgt ervoor dat je een plek echt ervaart en bewust bent van je plek in de openbare ruimte.

Daarnaast geeft het je de vrijheid om eens rond te lopen om te zien hoe iets er van een andere kant uitziet, soms helpt het als ik een gebouw achter een boom wil door tekenen. Maar het geeft ook de vrijheid om kleine dingen aan te passen. Zo besloot ik om iets meer bloembakken toe te voegen, zodat de kleuren van het schilderij iets meer met elkaar zouden samenhangen.

Het schilderij hierboven is zo goed als klaar. Het eindresultaat kun je hier bekijken. Ik ben naderhand nog even gebleven om met wat mensen uit de buurt te kletsen. Dit is sowieso een heel dankbaar aspect van het buiten tekenen. Zo mocht ik bij iemand naar de wc en een garage vlakbij bood me een kop koffie aan. Vaak vinden mensen het leuk om te zien hoe het schilderij tot stand komt, omdat dit toch net even anders is dan op een foto.

Mijn schoonfamilie vond het uiteindelijk ook heel leuk dat ik eindelijk eens in hun woonplaats kwam tekenen en ook online kwamen er ontzettend veel lieve en leuke reacties op dit schilderij. Ik probeer mezelf daar nooit teveel door te laten leiden, maar het geeft altijd wel veel plezier als je weet dat het ook iets voor een ander betekent. Zeker als het iets is dat ze aan het hart gaat.

Dat gaf me ook wel het besef dat het verkopen van een print niet altijd het doel hoeft te zijn. Ik heb met ontzettend veel plezier aan deze aquarel gewerkt en het gaf me ook veel voldoening dat het gelukt was de kerk zo licht te laten.

Ook van deze aquarel heb ik nog geen prints verkocht, maar ik hoop dat het later nog wel iets meer gaat lopen.

Zaanse huisjes in het Openlucht museum Arnhem.

5. Openlucht Museum Arnhem. Na een hele zomer hard werken en veel tekenen merkte ik dat er iets mis was. Ik vond het steeds moeilijker om te ontspannen en wilde steeds meer en meer. De zomervakantie naderde zijn einde en ik wilde hoe dan ook zoveel mogelijk maken tot mijn vakantie voorbij was.

Ik keek enorm op tegen weer aan het werk gaan. Ik werk al meer dan 10 jaar in het onderwijs en de laatste jaren als tekendocent op een middelbare school. Echter begon ik het lesgeven steeds minder leuk te vinden en raakte ik steeds minder gemotiveerd. Daarbij komt dat ik ook begon te twijfelen aan het nut van mijn lessen en in hoeverre leerlingen überhaupt iets leren in mijn les.

Al snel merkte ik dat het niet meer ging en ik mijn werk niet meer adequaat kon uitvoeren. Ik zat compleet vast in allerlei doemscenario's over de lessen en projecten die nog gingen komen en na een paar gesprekken op school ben ik naar de huisarts gegaan. Die stelde vast dat ik een burn-out heb.

Dat betekende dat ik direct moest stoppen met werken, dat ging ook niet anders want ik was inmiddels ook behoorlijk ziek geworden. Een burn-out is voor iedereen verschillend, maar ik heb de eerste 6 weken bijna alleen maar op bed gelegen met allerlei klachten.

In deze periode lukte het me niet om iets te maken. Elke keer dat ik weer probeerde om ergens aan de slag te gaan, moest ik vroegtijdig naar huis met rugklachten of allerlei andere problemen. Toch zijn we tussendoor een keer naar het openlucht museum geweest en dit was de eerste keer in een maand tijd dat het me lukte om iets moois te maken.

Normaliter probeer ik eerst een gedetailleerde tekening te maken om deze vervolgens in te kleuren met aquarelverf. Maar in dit geval ging ik na een vlugge schets direct met de verf aan de slag. De tekening klopt niet helemaal, maar ik vond de kleuren mooi en ik was weer met plezier aan het schilderen. Vooral de spontaniteit en de snelheid gaf me een goed gevoel.

Dit zette me ook wel aan het denken dat ik misschien te hoge verwachtingen heb. Van mezelf, van mijn werk, van wat ik er wel of niet mee zou moeten verdienen. Inmiddels ging het langzaam beter, ik kon weer vaker buiten aan de slag en ook op mijn werk kreeg ik weer iets van mijn energie terug. Toch heb ik vorig jaar besloten dat dit mijn laatste jaar in het onderwijs is.